Bài cúng tất niên cuối năm tại nhà, công ty theo truyền thống

Gần Tết là thời điểm thường tổ chức lễ cúng tất niên thể hiện sự sum vầy và đây cũng là lời mời ông bà tổ tiên về nhà ăn Tết. Hãy cùng Arental Việt Nam tìm hiểu qua bài cúng tất niên cuối năm dành cho gia đình và công ty dưới đây nhé. 

Ý nghĩa của cúng tất niên

Tất niên là một nghi thức truyền thống của người Việt Nam, được tổ chức vào những ngày cuối năm âm lịch. Nghi thức này nhằm đánh dấu sự kết thúc của một năm cũ và chuẩn bị đón chào một năm mới.

Theo phong tục, lễ cúng tất niên thường được tổ chức vào ngày 30 Tết âm lịch (nếu năm đủ) hoặc ngày 29 Tết âm lịch (nếu năm thiếu). Vào ngày này, mọi người sẽ chuẩn bị mâm cúng, dọn dẹp nhà cửa, bàn thờ sạch sẽ, thắp hương, đọc văn khấn cúng tất niên và sau đó cùng nhau thưởng thức mâm cúng.

Lễ cúng tất niên là dịp để các thành viên trong gia đình sum vầy, đoàn tụ sau một năm làm việc, học tập vất vả. Đây cũng là dịp để mọi người cùng nhau nhìn lại những thành tựu, khó khăn đã qua trong năm cũ và mong ước những điều tốt đẹp sẽ đến trong năm mới.

Ngoài việc cúng tất niên ở gia đình, nhiều công ty, doanh nghiệp cũng tổ chức lễ cúng tất niên. Nghi thức này thể hiện lòng biết ơn đối với các vị thần đã phù hộ cho công việc làm ăn trong năm qua. Qua đó cũng là lời gửi gắm của công ty, cầu mong cho một năm mới thuận lợi, bình an, thịnh vượng và thành công phát đạt.

Ý nghĩa lễ cúng tất niên

Tổ chức cúng tất niên ngày giờ nào đẹp?

Lễ cúng tất niên sẽ được tổ chức vào ngày 30 Tết âm lịch (nếu năm đủ) hoặc ngày 29 Tết âm lịch (nếu năm thiếu). Cũng có nhiều gia đình chọn tổ chức lễ tất niên vào ngày 25, 26, 27 hoặc 28 tháng Chạp. Đối với năm 2024, có thể tổ chức tất niên vào ngày 09/02/2024 tức là ngày 30/12 âm lịch.

Trong đó, gia chủ nên chọn những giờ đẹp trong phong thủy năm 2024 để cúng tất niên như sau:

Ngày	Giờ Hoàng đạo
28 tháng Chạp (tức ngày 07/02/2024)	Giờ Mão (5h - 7h), giờ Tỵ (9h - 11h), giờ Thân (15h - 17h), giờ Tuất (19h - 21h), giờ Hợi (21h - 23h).
29 tháng Chạp (tức ngày 08/02/2024)	Giờ Thìn (7h - 9h), giờ Tỵ (9h - 11h), giờ Mùi (13h - 15h), giờ Tuất (19h - 21h).
30 tháng Chạp (tức ngày 09/02/2024)	Giờ Mão (5h - 7h), giờ Ngọ (11h - 13h), giờ Mùi (13h - 15h), giờ Dậu (17h - 19h).

Chuẩn bị mâm cúng tất niên

Mỗi một vùng miền sẽ bày trí mâm cúng tất niên khác nhau, mỗi món ăn đều mang đậm chất văn hóa của mỗi miền. 

Mâm cúng tất niên ở miền Bắc

Ở miền Bắc, mâm cúng tất niên luôn luôn phải chuẩn bị đầy đủ 4 bát 4 đĩa bày trên mâm. Còn đối với những gia đình tổ chức lớn hơn sẽ chuẩn bị theo số lượng 6 bát 6 đĩa, 8 bát 8 đĩa. 

Trong đó:

• 4 bát gồm: Bát giò heo hầm măng, bát canh bóng thả, bát miến dong và bát mọc nấm thả. 

• 4 đĩa gồm: Đĩa giò lụa, đĩa chả quế, đĩa thịt gà và đĩa thịt heo. 

Nhiều gia đình còn biến tấu thêm nhiều món ăn khác cho mâm cúng nhự thịt đông, nem rán, nộm, bánh chưng, dưa hành muối.

Mâm cúng tất niên ở miền Bắc

Mâm cúng tất niên ở miền Trung 

Mâm cúng tất niên ở miền trung không nhất thiết phải chuẩn bị số lượng bát 4-4, 6-6 hay 8-8 như miền Bắc. Thế nhưng vẫn phải đảm bảo có đầy đủ các món ăn truyền thống như măng khô, thịt gà, thịt lợn, chả ram, bánh chưng, bánh tét,...

Mâm cúng tất niên ở miền Trung

Mâm cúng tất niên ở miền Nam

Trong mâm cúng tất niên ở miền Nam cũng tương tự với miền Trung, có những món như gỏi tôm thịt, chả giò, thịt kho tàu, canh măng khô, nem, chả giò,... Đặc biệt, người miền Nam thường thích dùng các món ăn nguội như bánh tét, dưa giá, củ cải ngâm, thịt lợn luộc, giò thủ,... để cúng ông bà tổ tiên.

Mâm cúng tất niên ở miền Nam

*Lưu ý: Mâm cúng của 3 miền sẽ có những món khác nhau, tuy nhiên đều cần những lễ vật đi kèm sau đây:

• Hoa tươi

• Mâm ngũ quả

• Giấy tiền vàng mã

• Đèn, nến

• Trầu cau

• Trà, rượu

Văn khấn cúng tất niên tại nhà

Nam Mô A Di Đà Phật! (3 lần)

- Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

- Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.

- Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.

- Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.

- Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.

- Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.

- Con kính lạy chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tiên linh nội ngoại họ ...

Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm ...

Tín chủ (chúng) con là: … Ngụ tại...

Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.

Chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên Địa tôn thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư linh.

Theo như thường lệ tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án toạ, phủ thuỳ chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng, bách sự như ý, vạn sự tốt lành, luôn luôn mạnh khoẻ, gia đình hoà thuận.

Thành tâm bái thỉnh, cúi xin chư vị tôn thần và gia tiên nội ngoại chứng giám phù hộ độ trì.

Nam Mô A-di-đà Phật (3 lần).

Văn khấn tất niên tại nhà

Văn khấn cúng tất niên công ty

Nam Mô A Di Đà Phật (3 lần)

Nam mô Đại từ đại bi Quán thế âm Bồ tát (3 lần)

Tín chủ con tên là… tại...

Hôm nay ngày... tháng chạp năm... Âm lịch

Tín chủ con đại diện cho công ty... xin được thành tâm sửa biện hương hoa, chuẩn bị đèn nến, hoa trà dâng lên trước án. Qua năm... , chúng con xin được dâng lễ tạ ơn trên đã phù hộ độ trì cho công việc làm ăn của chúng con luôn được suôn sẻ, phát đạt, mọi sự bình an, may mắn. Một năm qua đi chúng con có gì thiếu sót, trần gian mắt thịt không rõ xin được các vị thần linh lượng thứ bỏ qua cho.

Nay con xin được đọc bài cúng Tất niên công ty cuối năm... để thành tâm kính lạy mời các ngài Hoàng Thiên, Hậu Thổ chư vi Tôn Thần, ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức Tôn Thần, ngài Bản gia Thổ địa Long Mạch Tôn Thần, ngài tiền hậu Địa chủ Tài Thần, ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân và các Tôn thần cai quản trong khu vực này.

Kính lạy các ngài nghe thấu tâm can, chứng giám lòng thành, đáp lễ lời mời, thụ hưởng lễ vật và phù hộ độ trì cho toàn công ty chúng con luôn được bình an, toàn gia an lạc, việc làm ăn luôn được suôn sẻ, hanh thông.

Chúng con lễ bạc lòng thành, trước xin kính lễ tạ ơn, sau cúi xin các vị Chư Thần luôn chứng giám, độ trị phù hộ cho toàn công ty chúng con một năm mới an lành, phát lộc.

A Di Đà Phật! (3 lần).

Văn khấn tất niên tại công ty

Một số lưu ý khi tổ chức lễ cúng tất niên 

Lễ tất niên là một nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt, vì vậy cần phải chuẩn bị kỹ lưỡng. Mặc dù không cần chuẩn bị quá trang trong nhưng cũng cần lưu ý những điều sau:

• Tùy theo điều kiện mà có thể chuẩn bị cho lễ cúng tất niên. Có thể tổ chức với một mâm cúng nhỏ trong gia đình hoặc tổ chức mâm cúng lớn mời bà con, hàng xóm tham dự. Dù nhỏ hay lớn thì mâm cúng cũng cần được chuẩn bị đầy đủ, chu đáo, sạch sẽ. 

• Trước khi làm lễ, gia đình nên dọn dẹp bàn thờ, nhà cửa cho sạch sẽ. Điều này thể hiện được sự tôn trọng, lòng thành đối với các vị thần linh và ông bà tổ tiên. 

• Lễ tất niên là dịp để gia đình sum họp, đoàn viên. Vì vậy, các thành viên trong gia đình nên cố gắng tham gia đầy đủ. Đây là dịp để các thành viên trong gia đình có thể chia sẻ những câu chuyện vui vẻ, gắn kết tình cảm với nhau.

• Đây dịp để gia đình cùng nhau tận hưởng những giây phút vui vẻ, hạnh phúc vì vậy, các thành viên trong gia đình không nên xảy ra mâu thuẫn, cãi vã. Hãy dành thời gian để trò chuyện, chia sẻ những câu chuyện vui vẻ, tạo ra những kỷ niệm đẹp trong ngày này.

Những lưu ý khi thực hiện cúng tất niên

Những câu hỏi liên quan đến cúng tất niên cuối năm 

Dưới đây sẽ là những câu hỏi khác về lễ cúng tất niên.

Nên cúng tất niên ở ngoài sân hay trong nhà?

Cúng tất niên thường được thực hiện tại bàn thờ gia tiên hoặc nơi đặt thần linh trong nhà. Tuy nhiên, ngày nay nhiều gia đình cũng tổ chức lễ cúng tất niên ở ngoài sân, ngoài trời. Điều này cho thấy, việc cúng tất niên ở đâu không bắt buộc mà tùy thuộc vào điều kiện và phong tục tập quán của từng gia đình.

Có sử dụng mâm cúng chay để cúng tất niên hay không?

Trên thực tế, tùy vào văn hóa và tín ngưỡng của từng gia đình mà chuẩn bị mâm cúng tất niên khác nhau. Đối với gia đình theo đạo Phật giáo có thể cúng tất niên bằng đồ ăn chay. 

Những món ăn chay đơn giản trong mâm cúng tất niên:

• Bún xào chay

• Xôi lá sen

• Rau cải thìa xào nấm đông cô

• Chả giò chay

• Gỏi mít non 

• Canh nấm đậu phụ

• Canh chua

Ai sẽ là người đọc văn khấn cúng tất niên?

• Đối với gia đình: Người đọc văn khấn sẽ là gia chủ của nhà, có thể là vợ hoặc chồng đều được.

• Đối với công ty: Người đứng đầu công ty như chủ kinh doanh, giám đốc công ty sẽ là người đại diện đọc văn khấn cúng tất niên. 

Arental Việt Nam đã tổng hợp tất cả những thông tin về lễ cúng tất niên cuối năm từ ngày giờ, lễ vật, bài cúng,...cho đến những ý nghĩa tâm linh sâu sắc của lễ cúng này. Hãy theo dõi Arental Việt Nam thường xuyên để cập nhật thêm nhiều thông tin bổ ích khác nhé!