Tuyến Metro Bến Thành Suối Tiên bao giờ hoàn thành? Ý nghĩa của tuyến Metro

Giấc mơ di chuyển bằng tàu điện ngầm tốc độ cao của người dân TP.HCM đang ngày một đến gần. Ngoài tuyến Metro Bến Thành – Suối tiên sắp được đưa vào vận hành vào cuối năm 2023, thông tin về tuyến Metro số 2 và tuyến Metro số 3 cũng thu hút được nhiều người quan tâm. Bài viết sau đây sẽ cập nhật các tin tức mới nhất cũng như làm rõ ý nghĩa của tuyến Metro đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của thành phố.

1. Tuyến Metro là gì

Đường sắt đô thị hay còn gọi là tuyến Metro là một hệ thống tàu điện hiện đại có thể vừa di chuyển ngầm dưới lòng đất, vừa có thể chạy trên cao qua các cầu vượt. Các tàu điện Metro có tốc độ di chuyển nhanh nhờ thiết kế hạ tầng riêng biệt, không giao cắt với tuyến giao thông của các phương tiện khác. Tương tự hệ thống xe buýt công cộng, tuyến Metro chạy nhiều lần trong ngày, có nhà ga, trạm dừng để đón trả khách.

Theo thông tin do Ban quản lý đường sắt đô thị TP.HCM (MAUR) công bộ, hệ thống Metro TP.HCM bao gồm 8 tuyến Metro, 1 tuyến xe điện mặt đất và 2 tuyến tàu một ray (monorail). Tổng chiều dài các tuyến khoảng 220km, gồm 10 ga depot là nơi tàu dừng để sửa chữa và bảo dưỡng.

Khoảng cách giữa các nhà ga dao động từ 500 - 1000m. Trong đó, nhà ga Bến Thành sẽ là ga trung tâm, kết nối các tuyến Metro số 1, số 2, 3a và 4.

Bản đồ quy hoạch hệ thống Metro TP.HCM

2. Tổng quan dự án tuyến Metro Bến Thành - Suối Tiên

Thông tin tổng quan

• Tên dự án: Tuyến Metro số 1 hay còn gọi là tuyến Metro Bến Thành – Suối Tiên

• Sơ đồ tuyến: Từ nhà ga trung tâm Bến Thành – Lê Lợi – Nguyễn Siêu – tiếp đến là các trạm Ngô Văn Năm – Tôn Đức Thắng – Ba Son – Nguyễn Hữu Cảnh – Văn Thánh – Điện Biên Phủ – Cầu Sài Gòn – Xa lộ Hà Nội - Trạm kết thúc Depot Long Bình.

• Tổng chiều dài: 19,7 km, trong đó 2,6km đi ngầm còn lại tàu đi trên cao.

• Tổng số ga: 14 ga bao gồm 3 ga ngầm và 11 ga trên cao.

• Định hướng: Từ ga Suối Tiên kéo dài đến địa phận tỉnh Bình Dương và đến TP.Biên Hòa, Đồng Nai.

• Nhà tài trợ dự án: Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA)

• Dự kiến hoàn thành: Quý IV năm 2023 (cập nhất mới nhất)

Tuyến Metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên là tuyến đường sắt đầu tiên của TP.HCM được khởi công xây dựng từ năm 2012 với tổng kinh phí đầu tư hơn 43.700 tỷ đồng. Tổng chiều dài của tuyến này khoảng 19,7km, bao gồm 11 ga tàu trên cao và 3 ga ngầm hướng đi từ ga Bến Thành đến depot Long Bình (TP.Thủ Đức). Hiện, dự án đã hoàn thành khoảng 95% tổng khối lượng, dự kiến sẽ hoàn thành và bắt đầu vận hành vào quý IV năm 2023.

Tàu Metro số 1 tại ngày chạy thử nghiệm hôm 26-04-2023

Người dân háo hức tham gia chạy thử nghiệm tuyến Metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên

3. Tuyến Metro số 2

Theo thông tin từ MAUR, kế hoạch xây dựng tuyến Metro số 2 sẽ được tiến hành theo 3 giai đoạn. Cụ thể:

• Giai đoạn 1: Xây dựng đoạn Bến Thành - Tham Lương có chiều dài khoảng 11,3km, bao gồm 11 nhà ga (1 ga trên cao và 10 ga ngầm)

• Giai đoạn 2: Gồm 2 đoạn từ Bến Thành - Thủ Thiêm và từ Tham Lương - Bến xe An Sương. Tổng chiều dài 2 đoạn tuyến khoảng 9,1km với 6 ga ngầm và 3 ga trên cao.

• Giai đoạn 3: Từ Bến xe Tây Ninh - Củ Chi có chiều dài 27,4 km, đi qua 24 nhà ga.

Theo dự kiến, tuyến Metro số 2 có tổng chiều dài khoảng 48km. Ngày 14/11/2019, dự án metro số 2, Bến Thành - Tham Lương đã được UBND TP.HCM phê duyệt điều chỉnh với tổng vốn đầu tư hơn 47,8 nghìn tỷ đồng.

Theo đó, tuyến Bến Thành - Tham Lương có chiều dài khoảng 11,3km, với 2km chạy trên cao và 9,3km chạy ngầm. Số lượng nhà ga của tuyến này là 11 tuyến, đi qua 6 quận của thành phố là các quận 1, 3, 10, 12, Tân Phú và Tân Bình.

Ngày 22-03 vừa qua, MAUR đã tổ chức khởi công xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật tuyến Metro số 2, Bến Thành - Tham Lương. Tuy nhiên đến nay, dự án vẫn chưa công bố ngày khởi công.

Sau khi hoàn thành, tuyến metro số 2 cùng với tuyến metro bến thành suối tiên và các tuyến số 3b, 4, 5 và 6 sẽ tạo thành một mạng lưới kết nối đồng bộ, giúp người dân di chuyển thuận lợi từ các cửa ngõ Đông - Tây vào trung tâm thành phố. Đặc biệt, tuyến Metro số 2 cũng góp phần thúc đẩy sự phát triển của 2 khu đô thị Thủ Thiêm và khu đô thị Tây Bắc Củ Chi.

Bản đồ quy hoạch dự án tuyến Metro số 2

Lễ khởi công xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật tuyến Metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương)

4. Tuyến Metro số 3

Theo MAUR, tuyến Metro số 3 được chia thành 2 tuyến.

Tuyến Metro số 3A có chiều dài khoảng 19,8km, hướng đi từ ga Bến Thành – Phạm Ngũ Lão – Ngã 6 Cộng Hòa – Hùng Vương – Hồng Bàng – Kinh Dương Vương – Depot Tân Kiên và cuối cùng là ga Tân Kiên. Tại ga Bến Thành, tuyến này sẽ kết nối với các tuyến Metro số 1, 2, 4 tạo thành mạng lưới đồng bộ đưa hành khách đi các tỉnh Miền Tây Nam Bộ. Ngoài ra, tuyến 3A còn được định hướng kéo dài chạy dọc Quốc lộ 1 và kết nối đến Thành phố Tân An – tỉnh Long An.

Hướng tuyến Metro số 3B đi từ ngã 6 Cộng Hòa – Nguyễn Thị Minh Khai – Xô Viết Nghệ Tĩnh – Quốc lộ 13 – Hiệp Bình Phước. Tổng chiều dài tuyến Metro 3b khoảng 12,1km, bao gồm 3,1km chạy ngầm, còn lại chạy tàu trên cao. Tuyến Metro số 3B sẽ kết nối khu vực trung tâm và khu vực Đông Bắc Thành phố đồng thời chạy dọc theo quốc lộ 13, kết nối với thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương và tuyến đường sắt đô thị số 1 của tỉnh này.

Bản đồ quy hoạch tuyến Metro 3A (Bến Thành - Tân Kiên)

5. Ý nghĩa của tuyến Metro

Tại các đô thị có mật độ dân cư cao, hệ thống Metro được xem như giải pháp sống còn giúp giải quyết tình trạng ùn tắc giao thông. Ngoài ra, hệ thống tàu metro chạy bằng điện nên giảm đáng kể tiếng ồn, hạn chế khí thải độc hại gây ra tác động tiêu cực đến môi trường. So với xe buýt công cộng, đây được xem là một phương tiện giao thông công cộng hiện đại, giúp di chuyển nhanh chóng, phù hợp cho mọi đối tượng từ người lớn, trẻ em, người khuyết tật hay phụ nữ mang thai.

Việc xây dựng hệ thống Metro còn là bàn đạp tạo nên “sức bật” cho nền kinh tế. Song song với quá trình “thành hình” của các tuyến Metro, hàng loạt công trình nhằm khai thác tiềm năng các khu vực dọc tuyến hay tại các nhà ga có quy mô lớn đã và đang được triển khai.

Tại ga Bến Thành, dự án trung tâm thương mại ngầm bên dưới quảng trường Quách Thị Trang với số vốn đầu tư hơn 6.800 tỷ đồng đang được kỳ vọng sẽ sớm hoàn thành để đưa vào hoạt động cùng với tuyến Metro số 1 vào cuối năm nay. Khu mua sắm này cùng với nhiều cửa hàng và các tòa nhà trên các tuyến đường lân cận như Lê Lợi, Đồng Khởi, Hàm Nghi, Nguyễn Huệ sẽ thiết lập chuỗi phố thương mại quốc tế liên hoàn, khẳng định tầm vóc của khu vực trung tâm biểu trưng cho nhịp sống sôi động của Sài Gòn.

Trung tâm thương mại ngầm tại ga Bến Thành

Cùng với tuyến Metro Bến Thành - Suối Tiên, các công trình như cầu Thủ Thiêm 2, cao tốc Long Thành - Dầu Giây… cũng góp phần tạo sự liên kết chặt chẽ giữa khu vực lõi và khu vực phía Đông Sài Gòn. Điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển Toàn bộ các công trình trọng điểm này khi đi vào vận hành được kỳ vọng sẽ là “đòn bẩy” thúc đẩy sự phát triển kinh tế đồng bộ cho cả thành phố.

Cầu Thủ Thiêm 2 kết nối quận 1 và quận 2 (TP.Thủ Đức)

Dự án xây dựng tuyến Metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên nhiều lần gián đoạn do nhiều nguyên nhân như “đội vốn” hay dp ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, thông tin dự án đang trong quá trình “chạy nước rút” và dự kiến đưa vào vận hành vào cuối năm 2023 không khỏi khiến nhiều người mong đợi. Trong tương lai, khi tất cả các tuyến Metro được hoàn thành không chỉ giảm áp lực cho hệ thống giao thông đang hoạt động quá tải mà còn góp phần làm thay đổi bộ mặt đô thị, đưa TP.HCM chuyển mình thành "siêu đô thị" tại khu vực Đông Nam Á.